Vlas (Linum usitatissimum) is een gewas dat al sinds mensenheugenis verbouwd wordt. De mens weet al meer dan tienduizend jaar dat deze gulle gift van de natuur aan de basis ligt van stoffen met heel bijzondere eigenschappen: het voelt aangenaam zacht aan, is uitstekend te verven, gaat jaren mee en biedt een weergaloos comfort.
Het zaaien
De keuze van geschikt lijnzaad (= vlaszaad) is van belang voor een geslaagde vlasoogst. Goed zaad is sterk oliehoudend.
Groei van de vlasplant
De groeicyclus van de vlasplant is kort. Tussen het zaaien in maart en de oogst in juli verstrijken amper 100 dagen. De plant is tegen eind juni volgroeid en dan inmiddels goudgeel gekleurd. Daarna begint de bloei, die de vlasvelden fraai blauw, wit en lila kleurt. Dit schouwspel is echter van korte duur omdat elke vlasplant slechts één dag bloeit.
Het slijten of oogsten
De vlasherels (= stengels) worden niet gemaaid, maar uit de grond getrokken.
De vlasindustrie bloeide van de 16e tot de 19e eeuw in Nederland en België.
Vlas is de grondstof voor wat uiteindelijk linnen wordt.
In ‘s-Gravendeel zijn nog vele straatnamen te vinden, die herinneren aan deze industrie, zoals Vlasstraat, Hekelstraat, Linnenstraat. Spinnerijstraat, etc.
Vlasfabriek
In een vlasfabriek werd het vlas geweekt in grote bakken die afgesloten konden worden met grote stalen deuren. Via het dak met gaten die leidden naar de bakken, werd er water op het vlas gepompt. Door een grote ketel in het midden van de fabriek werd het water verwarmd, het zogenaamde warm water-root proces. Hierna voltrok zich het proces met het steeds opnieuw spoelen met nieuw water, net zolang totdat het vlas gereed was om verder verwerkt te worden tot uiteindelijk linnen.
In de Hoeksche Waard zijn nog minstens vier vlasroterijen te vinden.
Mookhoek – 2de Kruisweg/Strijensedijk
Klaaswaal – Bommelskoussedijk
NB: Een reageerder gaf aan dat het hier om een fruitdrogerij gaat.
Schenkeldijk – Kooilandsedijk
Strijen – Nieuwestraat